Maverdi...

Fıkıh ve tefsir alimi. Adı; Ali bin Muhammed, künyesi, Ebü’l-Hasan’dır. Maverdi nisbesiyle meşhur olmuştur. Şafii mezhebi fıkıh alimlerinden olan Maverdi, 974 yılında Basra’da doğdu. 1058’de Bağdat’ta vefat etti. Bab-ı Harb kabristanına defnedildi. İlim öğrenmeye Basra’da başlayıp, önce meşhur nahiv ve hadis alimlerinden ders aldıktan sonra Bağdat’a giderek Ebu Hamid-i İsferaini’den fıkıh ilmini öğrendi. Bağdat’ta tefsir, hadis, fıkıh, fıkıh usulü ve edebiyat mevzularında zamanının alimlerinden ders alan Maverdi, tahsilini tamamlayıp diploma aldıktan sonra kıymetli eserler yazmış, talebe yetiştirmiş ve bazı mühim vazifelerde bulunmuştur. Maverdi Kaim bi emrillah zamanında Kadılkudat payesini almış ve halifeler yanında büyük mevkı sahibi olmuş, çok kerre halifelerle melikler ve büyük emirler arasındaki gerginlikleri gidermek için arabulucu olarak hareket etmiştir. Bağdat ve civarında fetva verme, hakimlik vazifelerinde bulunup, bu vazifelerini mükemmel bir şekilde yerine getiren Maverdi, uzun seneler fıkıh, hadis ve tefsir ilimlerini okutup, değerli talebeler yetiştirmiştir. Yetiştirdiği alimlerin başında hadis ve tarih ilminde meşhur El-Hatibü’l- Bağdadi gelir. Bu talebesi, Tarih-i Bağdad adlı eseriyle ve hadis ilmine dair yazdığı eserlerle tanınmıştır. Bundan başka İbnü Hayrun Ebu’l Fadl Ahmed bin Hasan, Abdulmelik bin İbra, Ebu Fedail Muhammed bin Ahmed gibi birçok talebe yetiştirmiştir.İmamı Maverdi hazretleri buyurdu ki; ‘’Kul, geceleri, gündüz yaptığı işlerin muhasebesini yapmalıdır. Zira geceleyin, insanın aklı ve fikri daha topludur. Muhasebe edince, gündüz yaptığı işi faydalı bulursa, ona devam eder. Şayet kötü bulursa, onu telafi etmeye çalışır ve ileride bundan ve bunun benzerinden sakınır.’’‘’Konuşmanın bazı şartları vardır. Konuşan bunlara riayet ettiği taktirde, konuşması iyi ve güzel olur. Bu şartlar şunlardır; İlki; konuşma, onu gerektiren bir menfaat veya bir zararın def’i için olmalıdır. İkincisi, yerinde konuşmalıdır. Üçüncüsü, gerektiği kadar konuşup sözü uzatmamalıdır. Dördüncüsü, söyleyeceği sözleri iyice seçmelidir.’’ Müşavere yapılacak kişide şu beş şart bulunmalıdır: ‘’Tam akıllı ve geçmiş tecrübesi olmalıdır.