Pir Mehmed Hayati
Horasan Seyid Ve Velilerinden Bir Veli Olarak Osmanlı dönemlerinde tayinlari Rum Balkanlara çıkıp kendisinin tayini Ohri’ye çıkınca kendisi ailesi ve iki kızıyla beraber bu bölgelere yerleşiyor ve Allah yolunu tanıtmak ve yaymak için ve pirinden alan icazetname ile bu bölgelerde Halveti tarikati yaymak anlatmak ve genişletmek dolayisiyla bu topraklarda hizmet vermeye başlar. Pir Mehmed Hayati, kendi Pirin’den destur alarak Halveti Karabaş Aliye Tarikatına mesup Olarak ki, kendi Piri Pir Hüseyin Serezi’dir.
Pir Hüseyin Serezi Efendi, bu gun Yunanistan topraklarında Serez kasabasında yatmaktadır. Oradan üç arkadaş olarak ki bunlar Pir Mehmed Hayati Ohriye Pir Osman Efendi Hz. Prizrene ve Pir Ali Efendi Tirana dağılırlar. Pir Mehmed Hayati, 1720 yılında ilk oLarak kırcova’ya oradan sonra OHRI Yolunu tutar. Dergahını kurar ve tarikatı yaymaya başlar ve tarikatın ismini Mehmed Hayati Halveti Verir.
Pir Mehmed Hayati, ilk olarak Kircovaya yerleştiğini için Kircovada üç tekke kurar ki, birincisi; HAYATİ Baba TEKKESİ, İkincisi; Şeyh SELİM TEKKESİ, Üçüncüsü Şeyh CULII Baba TEKKESİ, ondan sonra Zayas semtinde bir zaiye kurar. Ohriye Gelişiyle Ohri Merkezinde Zeynel Abedin Paşa Camisinde Ve Medresesinde Konaklar. Zeynel Abedin Paşa Camisi kendi babası İslam Bey tarafindan inşa edilmiştir. Hayatı, Ohriye gelişiyle Zeynel Abedin Paşa Mehmed Hayati, takip edip işlerini görünce ve kendisi veli bir zat olduğunu anlar ve bir gün davet edip bütün Zeynel Abedin Paşa Vakıf Namesini Bütün mal mülk ve Camii ile Medreseyi Mehmed Hayatiye Devreder.
Pir Mehmed Hayati, bunları kabul ettikten sonra camii ve medreseye bitişik tekke kısmını ilave eder ve kendi tekkesini Ohride kurar. ‘’Pir Mehmed Hayati Halveti kolunu çalışmaya devam ettirmektedir.’’ Pir Mehmed Hayati Karabaşiye kolundan Yahya Şirvani Hz.lerinden Halvetiyenin Ahmediye Kolundan Eş- Şeyh Ramazanuddin Mahfi Efendileri hz. Eş-Şeyh Mehmed Hayatiye Nisbet Edilen Hayati’ye kolu açılmıştır ve bu gün Halen Makedonya toprakları içinde Ohri Kırcova İstip ve Struga Tekkelerinde Halveti Hayati Kolu Devam Etmektedir. Bu gun Halen Ohride Pir Mehmed Hayati Halveti Tekkesinde Seriate uygun ve Ehli Sunnet ve cemate uygun namaz, oruç ve diğer ibadet zikirleriyle devam etmektedir.
