05 Aralık 2025
Facebook
Twitter
Instagram
YouTube
İstanbul
Açık
15°
Adana
Adıyaman
Afyonkarahisar
Ağrı
Amasya
Ankara
Antalya
Artvin
Aydın
Balıkesir
Bilecik
Bingöl
Bitlis
Bolu
Burdur
Bursa
Çanakkale
Çankırı
Çorum
Denizli
Diyarbakır
Edirne
Elazığ
Erzincan
Erzurum
Eskişehir
Gaziantep
Giresun
Gümüşhane
Hakkari
Hatay
Isparta
Mersin
İstanbul
İzmir
Kars
Kastamonu
Kayseri
Kırklareli
Kırşehir
Kocaeli
Konya
Kütahya
Malatya
Manisa
Kahramanmaraş
Mardin
Muğla
Muş
Nevşehir
Niğde
Ordu
Rize
Sakarya
Samsun
Siirt
Sinop
Sivas
Tekirdağ
Tokat
Trabzon
Tunceli
Şanlıurfa
Uşak
Van
Yozgat
Zonguldak
Aksaray
Bayburt
Karaman
Kırıkkale
Batman
Şırnak
Bartın
Ardahan
Iğdır
Yalova
Karabük
Kilis
Osmaniye
Düzce
Ara
Ortadoğu Gazetesi KÜLTÜR-SANAT DALÎ, ŞEYH DALİ DEDE, KARTAL DEDE

DALÎ, ŞEYH DALİ DEDE, KARTAL DEDE

Larende’de doğdu. Kartal Dede sanıyla tanındı. Sefîne-i Nefîse’de ümmî olarak gösterilmesi de Esrar Dede   şiirlerinden Dâlî’nin ümmî olmadığının anlaşılabileceğini söylemiştir. Semâhâne-i Edeb’de (1309: 65) ise Dâlî’nin Şam Mevlevihanesi şeyhi olduğunda yazdığı mesnevinin başlangıç beyitleri olan “nehedat ümmiyyi ve nezelet ilmiyye (cehalet yükseldi, ilim alçaldı)” beyitleri örnek verilerek, takip eden satırlarda “evâil-i hâlinde ümmî iken bi’l-âhire berekât-ı enfâs-ı evliyâ-yı kirâm ile vâkıf-ı ulûm-ı mütenevvi’a oldukları anlaşılıyor.” cümlesiyle Dâlî’nin büyük evliyanın lütufları sayesinde ümmîlikten kurtulduğu ifade edilmiştir. Dâlî, Bostan Dede’nin hizmetine girmiş ve onun tarafından yetiştirilmiştir. Şam Mevlevihanesi’ne şeyh oldu. 1010/1601 tarihinde vefat etti.

Esrar Dede ve Semâhâne-i Edeb’de Dâlî’nin mesnevisi olduğu belirtiliyorsa da bu esere ulaşılamadı. Şiirleri başarılı olarak değerlendirilmektedir.  

Lâlâ olalı la’line gül haddine lâle

Lü’lü’ dişinün bendesidir akd-i le’âli

Gûyâ ki miskder gelüben üstüne konmuş

Şîrîn lebi üstündeki ol dâne-i hâli

(Enver, Ali .Semâhâne-i Edeb. İstanbul: Âlim Matbaası. 65.)

Gazel:

Nice yüz bin dil-rübâ var âşık ammâ binde bir

Âleme insân-ı kâmil gelmez illâ binde bir

Zulmet-i hecründe fikr-i leblerün âb-ı hayât

Hızır-veş vuslat müyesser olmaz ammâ binde bir

Ey şeh-i mülk-i melâhat yıkma gönlüm şehrini

Her diyâre devr-i dîger olmaz illâ binde bir

Sâl-i Hicret binbir oldu gelmedi bir er veli

Hazret-i Monlâ gibi olalı dünyâ binde bir

Bir kesicidir kılıcı Dâliyâ bil bekçisi

Kim harâmîdür olur zâhir hüveydâ binde bir

Gazel:

Her kaçan itse semâ şevk ile monla kûçegi

Devr ider anun ile çarh-ı mu’allâ kûçegi

Milket-i dehre Süleymânlık iderse yeridür

Mantıku't-tayr bilür Hazret-i Monlâ kûçegi

Mürde-i ehl-i dili eyledi ihyâ nefes ün

Oldı la’lün sanma Hazret-i Îsâ kûçegi

İstivâmuz meh-i nev gibi felekde görünür

Gölge indir başımız olalı Monla kûçegi

Hazret-i Pîr-i Celâl’ün olalı Dâlî kulı

Didiler şimdi bize ma’nîde Mevlâ kûçegi

Yorumlar
* Bu içerik ile ilgili yorum yok, ilk yorumu siz yazın, tartışalım *