Fatih Sultan Mehmet, Osmanlı ordularının başında İstanbul'a fethettiğinde daha 21 yaşındaydı. Dünya tarihinde dönüm noktalarından biri olarak kabul edilen olaya imza atan Fatih Sultan Mehmet, sadece iyi bir komutan değil, üstün bir de devlet adamıdır.
İşte Fatih'in 49 yıllık ömrüne sığdırdıkları:
- 30 Mart 1432'de Edirne'de doğdu.
- Babası 2. Murad, annesi Hüma Hatun'dur.
- İlk olarak 1444'te 12 yaşındayken babası tarafından tahta çıkarılmış, bunu fırsat bilen Avrupa devletlerinin saldırıları üzerine babası 2. Murad'a "Padişan sen isen gel devletin başına geç. Padişah ben isem sana emrediyorum, ordunun başına geç" diye mektup yollamış, 1446 yılında tahtı yine babasına bırakmıştır. 2. Murad da ordunun başına geçmiş ve Avrupalıları yenmiştir.
- 3 Şubat 1451'de tekrar padişah ilan edilmiş, öldüğü 3 Mayıs 1481 tarihine kadar tahtta kalmıştır.
- Osmanlı İmparatorluğu'nun 7. padişahıdır. Avrupa'da "Büyük Türk" olarak isimlendirilmiştir.
- İstanbul'u 21 yaşında fethederek 1000 yıllık Bizans İmparatorluğu'na son vermiş, bu olay bir çok tarihti tarafından "Orta Çağ'ın sonu, Yeni Çağ'ın başlangıcı" olarak kabul edilmiştir.
- Osmanlı İmparatorluğu'nun en entekllektüel padişahı olarak bilinmektedir.
- Arapça, Farsça, Latince, İtalyanca, Rumca ve Sırpça konuşabildiği belirtilmektedir. Felsefeye çok meraklı olduğu ve çok okuduğu ifade edilmektedir.
- Coğrafyaya meraklıdır. Çok iyi coğrafya bilgisi vardır.
- Astronomi, matematik de ilgi alanındadır. Kütüphane kurdurmuş, 1929'da Atatürk'ün yaptırdığı araştırma sonucunda kütüphanesinde Latince, Yunanca, İtalyanca ve Farsça 587 eser olduğu tespit edilmiştir.
- Homeros'un İlyeda Destanı'ndan çok etkilenmiş, Truva'ya giderek Truvalı komutanı Hektor'un hayatını incelemiş, İstanbul'un fethini de Truva'nın intikamını almak olarak görmüştür.
- Sanatı çok önemsemiş, şiirler yazmıştır. Şiirleri Fatih Divanı (1944), Fatih’in Şiirleri (1946), Fatih ve Şiirleri (1959) gibi adlar altında basılmıştır.
- Sanatta İtalyan ekolünü beğenmiş, İtalyan ressam Bellini'ye portresini yaptırmıştır.
- Yönetim, maliye ve hukuk alanında koyduğu kuralları içeren Fatih Kanunnamesi, sonraki dönemde de yürürlükte kaldı. Bu kanunname, tahta çıkan padişaha devletin geleceği (nizâm-ı âlem) için kardeşlerini öldürme hakkı vermiştir.
- Osmanlı devlet düzenine ilişkin temel ilkelerin pek çoğu, Tanzimat dönemine kadar geçerliliğini korumuştur.
- Saltanatı döneminde 500'den fazla mimari yapı yapılmıştır.
- Onun adına yapılan en önemli yapı, İstanbul'da bir cami ile medrese, kitaplık, imarethane (aşevi), darüşşifa (hastane), hamam, kervansaray gibi birimleri kapsayan Fatih Külliyesi’dir.
- Üniversite anlamında Osmanlı tarihinde ve dünya tarihinde bilinen en eski eğitim kurumlarından olan Sahn-ı Seman’ı kurmuştur. Sahn-i Seman İstanbul’un ilk Türk yükseköğretim kurumudur.
- İstanbul'un fethinden sonra Macarlarla işbirliği yaparak Osmanlı Devleti'ne saldırılar düzenleyen Sırplarla savaşa tutuşmuş, 1454-1457 yılları arasında Belgrad dışındaki bütün Sırbistan topraklarını ele geçirmiştir. 1459'dan itibaren ise Sırbistan'da 350 yıl sürecek Osmanlı hakimiyeti başlamıştır.
- 1458'de Mora'yı, 1477'de Kırım Hanlığı'na Osmanlı İmparatorluğu'na bağlamıştır.
- Cenevizlilerin Karadeniz'deki en önemli yeri olan Amasra'yı almış, 1479'da antlaşma yaparak Venediklilerle 16 yıllık savaşı bitirmiştir.
- 1463'te Bosna'yı Osmanlı hakimiyetine almıştır.
- Eflak'ı, Boğdan'ı hakimiyeti altına almıştır.
- 1465 ve 1467 yıllarında yaptığı seferlerle Arnavutluk'a da Osmanlı hakimiyetine almıştır.
- 1461'de Trabzon İmparatorluğu'nun başkenti Trabzon'u ele geçirmiş ve bu imparatorluğa son vermiştir.
- Midilli, Taşoz, Eğriboz, Limni, Semadirek, Gökçeada ve Tenedos adalarını Osmanlı topraklarına katmıştır.
- 1481’de, Anadolu’ya sefere çıkmış, ama hastalanıp 3 Mayıs 1481’de Gebze yakınlarındaki Hünkar Çayırı'ndaki ordugâhında ölmüştür. Gut hastalığından öldüğü sanılmakla birlikte, zehirlendiği de rivayet edilir. Fatih Camii’ndeki türbesinde yatmaktadır.
