Bir kimse hayatta iken mülkünü bir hayır kurumuna bağışladı, ölümünden sonra çocukları bu bağışı iptal ettirebilirler mi?
Cevap: Mal sahibi, malını istediği gibi tasarruf yetkisine sahiptir.
Karşılık şart koşmaksızın bir malın hayatta iken başkasına temlik edilmesine '' hibe '' denir.
Hibe iki taraflı bir akit teslim- tesellüm lup, tarafların irade beyanı ile kurulur, hibe edilen malın teslim- tesellümü ile Tamamlanır.
Hibenin geçerli olabilmesi için bağışlama anında akit konusu malın mevcut olması, malum ve belirli bulunması, bağışlayana ait olması ve tarafların rızalarının şarttır. (İb. Rüşd El-hidaye) Usulüne uygun olarak yapılan ve kabz ile tamamlanan hibe akdinden dönmek kural olarak caiz değildir.
Hz. Peygamber sav bunu kınamıştır. (Buhari) Ancak hanefiler hibeyi kabul eden kişinin rızası veya hakim kararı ile hibeden dönülebileceğini kabul etmişlerdir. (el-Hidaye)
Buna göre anne hayatta iken yapmış olduğu hibeden geri dönme hakkına sahiptir. Amma onun ölümünden sonra çocuklarının bu hibeyi iptal etme hakları yoktur.
Hadis; Enes İbn. Maik ra Peygamber efendimizden şöyle buyurmuştur: '' Kim rızkının bol olmasını ya da ecelini geciktirilmesini arzu ediyorsa, akrabalık bağlarını korusun''. (Müslim)
Hz. Aişe Peygamber efendimiz sav de şöyle buyurdu: ''Cebrail bana komşu hakkını korumayı o kadar tavsiye etti ki komşuyu komşuya mirasçı kılacak zannettim.'' (Buhari)
Abdullah ibn. Abbasın rivayetine göre Peygamberimiz sav şöyle buyurdu: '' Allah, bid'atını bırakmadıkça bid'at sahibinin amelini kabul etmeyi reddeder'' .(İbn. Mace)
Ebu Hatim el-Müzeninin rıvayetine göre Peygamber efendimiz sav şöyle buyurdu; '' Dinin ve ahlakını beğendiğiniz bir kimse size dünür olarak geldiğinde onu kızınızla nikahlayın. Böyle yapmazsanız, yeryüzünde fitne ve bozgunculuk çıkar''. (Tirmizi)
