Kurban kesmek, akıl sağlığı yerinde, buluğa ermiş ergen çağına girmiş, dinen zengin sayılacak kadar mal varlığına sahip ve mukim olan müslümanların yerine getireceği malî bir ibadettir (Merğînânî, el-Hidâye). Temel ihtiyaçlarından ve borcundan başka 80.18 gr altın veya değerinde para ya da eşyaya sahip olan kişilerin kurban kesmesi gerekir (el-İhtiyâr İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr). Ayrıca kurban mükellefiyeti için aranan nisabın üzerinden, zekâtın aksine bir yıl geçmesi şart değildir.
KURBAN İBADETİNİN MAHİYETİ
Kulları Allah'a yakınlaşmasına vesile olan şey anlamlarına gelen kurban dinî bir terim olarak, Allah’a yaklaşmak ve O’nun rızasına ermek için ibadet maksadıyla, belirli şartları taşıyan hayvanı usûlüne uygun olarak kesmeyi ve bu amaçla kesilen hayvanı ifade eder (İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr). Kurban bayramında kesilen kurbana udhiyye, hacda kesilen kurbana ise hedy denir.
Akıl sağlığı yerinde, hür, mukim ve dinî ölçülere göre zengin sayılan mümin, ilâhî rızayı kazanmak gayesiyle kurbanını kesmekle hem Cenab-ı Hakk’a yaklaşmakta, hem de maddi durumlarının yetersiz olması sebebiyle kurban kesemeyenlere yardımda bulunmaktadır (Serahsî, el-Mebsût). Bu ibadetin ruhunda Hakk’a yakınlık ve halka fedakârlıkta bulunma anlayışı vardır. Kurban, bir müslümanın bütün varlığını, gerektiğinde Allah yolunda feda etmeye hazır olduğunun bir nişanesidir.
Mezheplerin çoğuna göre udhiyye kurbanı kesmek sünnettir (İbn Rüşd, Bidâye). Hanefî mezhebinde ise tercih edilen görüş, kurbanın vacip olduğudur (Merğînânî, el-Hidâye). Kurban, fıkhî hükmü ne olursa olsun müslüman toplumların belirli simgesi ve şiarı sayılan ibadetlerden biri olarak asırlardan beri özellikle milletimizin dinî hayatında önemli bir yer tutmaktadır.
BAYRAM GÜNÜ
Bayram günü anne baba hayatta ise elleri öpülür hayır duaları alınır. Uzakta iseler telefonla da olsa bayramları tebrik edilmeli.
Bayram günleri mezarlıklar ziyaret edilir ve ölmüşlerimize hayırlı dualar yapılır. Nitekim Peygamber efendimiz sav bir hadisnde şöyle buyurur: Daha önceleri kabir ziyaretlerini yasaklamıştım. Bundan böyle kabirleri ziyaret edebilirsiniz. Kabir ziyareti insanlara sadece ölümü hatırlatır.
ÖLMÜŞ KİŞİLERE KURBAN KESİLİR Mİ?
Ölmüş kişilere kurban kesilmez. Ancak ölmüş kişi geride bir zenginlik mal servet bırakmışsa varisleri ölen baba veya anne veya yakınlarına kurban keser ve etini de fakirlere ölenin sevabı için dağıtır.
Hanefilere göre durumu iyi olan müslüman her sene kurban keser. Şafilere göre ise, ömründe bir kere kurban kesen kişi diğer kurban bayramlarında kurban kesmezler...
Büluğa ermemiş çocuklara da kurban kesilmez. Ancak Büluğa ermemiş çocuk zengin ise velisi kurban keser ve etini de fakirlere dağıtır.
HANGİ HAYVANLARDAN KURBAN OLUR?
Koyun, keçi, deve, manda ve sığırlardan kurban olur. Kaz, ördek, tavuk, horoz gibi kuş türü hayvanlardan kurban olmayacağı gibi adakta olmaz....Kurban kesen kişi üçte birini fakirlere dağıtır, üçte birini kendi yer, üçte birinde misafirlerine ikram edecektir.
Ortadoğu Gazetesi çalışanları olarak Müslümanların ve müslüman aleminin kurban bayramını tebrik ederiz...
