Takva, Allahu Tealadan korkmak, insanı günaha, zelilliğw düşürecek şeylerden sakınmak; nefsi gayri meşru şeylerden korumak ve himaye etmektir.
Bu şekilde hareket eden, üzerine düşen dini vazifeleri yerine getirmeye çalışan bir şahsa, müttaki denir.
''Takva nedir?'' diye soran kimseye Ebu Hureyre ra ; ''Sen hiç dikenli bir yoldan geçtin mi) sordu. O da ''Evet geçtim'' deyince Ebu Hureyre ra ''Peki nasıl geçtin? diye sordu.
''Dikenlerin batmasından sakınarak'' dedi. Ebu Hureyre ra '' Öyleyse dikenlerden sakındığın gibi, günahlardan da sakın. İşte takva budur. buyurdu.
Takvada üç mertebe vardır:
Evvela azaptan sakınmak için haramı terketmek. İkincisi, harama düşmemek için şüphelileri terk etmek. Üçüncüsü, nefsi noksandan korumak ve cibiliyetindeki kirlerden temizlenmek için bazı mübahları terk etmektir. Zira'' Sizin için temiz nimetler helal kılınmıştır'' mealindeki Maide suresinin dördüncü ayeti kerimesince helal kılınanlar zaten tayyibat (temiz ve güzel olan şeyler) olduğu halde aynı surenin 87. ayeti kerimesinde helalların tayyıbatı ''Allah'ın helal kıldığı güzel şeyler diye buyurması tayyibatın tayyıbatı manasını ifade eder ki bu da kıymetsiz olan mübahlardan bile kaçınmayı bildirir.
Abdülkadir Geylani Hazretleri çok vakit şöyle buyururdu: '' Bir Arabın takvası olmazsa onun Araplardan olmasının, şerefli bir soya mensup olmasının kendisine bir faydası yoktur.
Acemin (Arap olmayanın) acemiği de takva sahibi olduktan sonra onun kadr ü kıymeti ne bir noksanlık gelmez.'' Çünkü hadisi şerifte '' Dikkat edin, Arabın acem üzerine, Acemin de Arab bir üstünlüğü yoktur.
Üstünlük, ancak takva iledir.'' buyumuştur. Nitekim ayeti celilede:
'' Şüphe yok ki sizin, Allah katında en kıymetli olanınız en takvalı kızdır.'' (Hucurat: ayet 13) buyurmuştur.
Hadis: Resulullah sav efendimiz şöyle buyurmuştur: '' Allah' U Tealaya, kulların en sevimlisi takva ehli olup da kendisini gizleyenlerdir. (Kenzül-Ummal)
Resulullah sav efendimiz şöyle buyurmuştur: '' İki nimet var ki, insanları ekserisi o nimetlerde aldanmıştır; Sıhhat ve boş vakit''. Sahihi Buhari)
Resulullah sav efendimiz şöyle buyurdular: Size iki şifayı tavsiye ederim: Biri bal, diğeri ise Kur!anı Kerimdir.
Resulullah sav efendimiz şöyle buyurdu: Ölmek üzere olup da yanında Yasin suresi okunan her bir mümin kimseye Cenabı Hak ölümü kolaylaştırır. (Süyuti)
