Veba salgını nedir? Veba çabuk bulaşan ve öldürücü bir hastalıktır. Pirelerden farelere, farelerden de insanlara geçmiş, 1347 ile 1353 yılları arasında milyonlarca insanın ölümüne neden olmuştur. Veba salgını olan şehirlerde önce toplu fare ölümleri görülmüş, ölü farelerden insanlara geçen pirelerle de salgın haline gelmiştir. Tahminen Avrupa nüfusunun 3'te 1'i yok olmuştur. En çok görülen ülke İtalya'dır ve Venedik'in 130 bin olan nüfusu 70 bine düşmesine, o tarihte 475 milyon insan nüfusunun da 100 milyonunun ölümüne neden olmuştur.
Veba salgını nedir? Belirtileri nelerdir?
Hastanın dili kahverengine dönüşür ve kurur. Sırt ve baş ağrıları vardır. Ateş, şiddetli titreme, kusma, halsizlik, nefes alamama, burun kanaması, kan tükürme, kasık ağrıları olarak kendini gösterir.
Veba salgını nedir? Nasıl çıkmıştır? Moğollar'ın etkisi
Veba'nın Orta Asya'da çıktığı, Moğollar tarafından da istila ettikleri geniş topraklara ve Avrupa'ya yayıldığı iddia edilir.
Şöyle ki... Moğollar 1300'lü yıllarda Asya'dan Avrupa sınırlarına kadar çok geniş bir coğrafyayı egemenlikleri altına almışlardı. 1346'da
Kırım'ın güneyinde bulunan ve Cenevizlilerin elinde bulunan Kefe'yi kuşattılar. Ancak kuşatma uzun sürdü. Bu sırada Moğol askerleri arasında veba salgını başgösterdi. Moğollar da bunun salgın olduğunu anlayıp, vebalı cesetleri mancınıklarla kuşatma altındaki şehire attılar.
Cenevizliler, hastalığın salgın olduğunu anlayıp, gemilere binerek Kefe'den ayrıldılar. Ancak uğradıkları limanlarda hastalık da görülünce kovuldular. 1347 Ekim ayında hastalık taşıyan Ceneviz gemileri İtalya'ya Messina Limanı'da ulaştı. Gemilerde yaşayan çok az insan kalmıştı ve onlar da hastalığın pençesindeydi. Gemiler limandan çıkarıldı ancak fareler, veba mikroplu pirelerle birlikte limana inmişlerdi. 1348'in ortalarında ise İtalya olduğu gibi veba salgınının pençesine düşmüştü. Buradan da diğer Avrupa ülkelerine hızla yayıldı. İnsanların yanı sıra hayvanlar da vebaya yakalandılar ve öldüler.
Ölenler toplu mezalrala gömüldüler. Avrupa'da insanların 3'te 1'i vebadan öldü. Afrika'ya da yayıldı, Asya'ya da.
1346-1353 yılları arasındaki 475 milyonluk dünyada yaklaşık 100 milyon kişi yaşama veda etti. Vebadan en az etkilenen bölge ise Anadolu olmuştu.
Karantina ne demektir?
İnsanlar o dönemde hastalıktan kurtulmak için çeşitli yöntemler denediler. 14. yüzyılda hastalığın görüldüğü bölgelere karantina uygulandı. Karantina Hazreti İsa'nın tabiatta geçirdiği 40 gün örnek alınarak 40 gün uygulanıyordu. Karantina kelimesinin kökeni olan İtalyanca "qaranta qiorni", yani "40 gün" demektir. Bu uygulama hastalığın daha fazla yayılmasını engelledi.
