Riya Küçük Şirktir...
Riya; ''iş, söz ve davranışlarda gösterişe yer verme, bir iyiliği veya salih bir ameli Allah'ın rızasını kazanmak niyetiyle değil, insanların beğenisi için yapma, bu davranışa riya, bu davranışta bulunan kimseye de riyakar veya müra'i denir''
Riya, ''insanlar arasında manevi nufuz, şan ve şöhret, maddi çıkar sağlamak için yapılır. Dünyaya ait bu tür maddi ve manevi çıkarları elde etmek için, dinin insanlar tarafından kutsal değerlere karşı beslenen bağlılık ve hürmet duygularının alet edilmesi, riyanın en kötü şeklidirBu tür davranışlar, hilekarlık ve yalancılıktır. İnsan şeref ve haysiyetine hakarettir''
Riyakar kişinin söz ve davranışlarındaki samimiyetsizlikleri , diğer insanlar tarafından kısa zamanda anlaşılır.
Riyanın her çeşidi, ahlaksızlık olduğu halde, ibadetlerde riyakar olmak çok daha büyük bir ahlaksızlıktır.
Rasulullah Efendimiz:
''Muhakkak ki, sizin için en çok korktuğum şey, küçük şirk yani riyadır''(Tirmizi) buyurmuştur.
İbadet, Allah için yapılır. Allah'ın rızası dışında bir amaçla; gösteriş olarak ibadet yapmak, Allah rızsını ortadan kaldırır. Gösteriş için ve bir çıkar düşüncesiyle Kuran okumak, namaz kılmak, oruç tutmak, zekat vermek vs ibadetleri boşa çıkarırAllah'u Teala:
''Ey iman edenler! Sadakalarınızı, insanlara gösteriş için malını harcayan, Allah'a ve ahiret günününe inanmayan kimse gibi başa kakmakve eziyet etmek suretiyle boşa çıkarmayın. Çünkü onun bu gösterişinin hali, üzerinde az bir toprak bulunann bir kaya parçasının haline benzer ki, ona şiddetli bir yağmur isabet edince üzerindeki toprağı temizleyip kendisini kati bir taş halinde bırakır. '' (Bakara, 264)buyurmuştur. Şu halde, ''Allah'ın emrini ve rızasını düşünerek değil de, dindar görünmek için ibadet etmek, alim ve bilgili desinler diye ilimle uğraşmak, cömert tanınmak için sadaka vermek, riyadan ötürü kötü bir davranışın ötesinde bir anlam ifade etmemektedir.''
Resulullah Efendimiz;
''Her kim duyulsun diye bir iş ilerse, Allah onun kıymetsizliğini duyurur. Her kim gösteriş olsun diye bir iş yaparsa, Allah da onun gösteriş yapmasını ve değersizliğini ortaya çıkarır'' (Müslim)
''Şüphesiz riya şirktir''
(İbni mace)
''Muhakakki riyanın en azıda şirktir''(Taberani)
''Riyakara kıyamette Ey facir! Ey hileci! Ey riyakar! Senin amelin boşa gitti. Ecrin yanıp kül oldu. Git, kime amel ediyor idiysen ondan ecrini ve mükafatını al'denir'' (Beyhaki)buyurmuştur
Riya kısım kısımdır:
Birinci kısım:
Beden yönünden dinde riya.
Bu beden zayıflığını belirtmek ve rengin sarardığını göstermektir ki, bu durum, muhataplarına ahiretten çok korktuğunu ve din hususunda çok üzüldüğünü belirtmek içindir.
İkinci kısım: Görünüş ve kisvede riyakarlık yapmak.
Bir cemaatin arasında kabul göreceği şekilde giyinmek de riyadır. Kendini o cemaatin içinden biri olduğunu göstermek amacıyla aynı elbiseye peygamber kisvesi olduğunu düşünmeden bilmeden bürünmek riyaya girer.
Üçüncü kısım: Söz ile yapılan riya.
Din ehlinin riyası vaaz etmek, hatırlatmak, hikmetle konuşmak, hadis ve eserleri, menkıbeleri ezberlemek. Dörüdüncü kısım: Amel ile yapılan riya.
İnsanların yanında iyi bir müslüman olduğunu göstermek için namaz kılarken uzun süre ayakta durması, sırtını düzeltmesi, uzunca secdede ve rukuda kalması, başını eğmesi, sağa sola bakmayı terketmesi, sükuneti belirtmesi, ayaklarını ve ellerini düzgün tutması gibi fiillerdir.
Müslüman, Eline Beline Diline Sahip Olmalı:
İnsanın bu üç organı toplumu ve insanı geliştirdiği, özgürleştirdiği gibi aynı zamanda insanı ve toplumu düşkünleştirir, yozlaştırır.
EL: İnsanın eli her türlü iyiliğin ve yine kötülüğün uygulayıcısıdır.
BEL: İnsan kendi hayvani cinsel güdülerine hakim olmadı mı her türlü sapıklığı yapar. Sapıklık, toplumsal çürümeye, ahlaksızlığa götürür.
DİL: ''Dil insanlar arasında iletişimi sağlayan organdır. Bir insan dilini iyilik için de kullanabilir kötülük için de. İnsan dilini yalandan, riyadan, sahtelikten korumalı ve yalana, sahteliğe alet etmemeli, yani diline sahip olmalı.''
Hacı Bektaş Veli Hazretleri, Makalat adlı eserinde; "İnsanın üç iyi dostu vardır. Öldüğünde, bunlardan biri evde, öbürü yolda kalır. Üçüncüsü ise, kendisiyle birlikte gider.Evde kalan malı, yolda kalan dostlarıdır. Kendisiyle giden ise, iyiliğidir."
