Kurban kimlere vaciptir...

Hanefi mezhebinde servet kiminse kurban borcu da onun olduğundan, aile içinde kimin şahsına ait parası varsa onun kurban kesmesi gerekir. 

Bu ister erkek ister kadın olsun. 

Şayet bir ailede hem kadının hem de erkeğin ayrı ayrı sermayeleri varsa, dinen zengin sayılan kişi kurban kesmelidir. 

Her ikisi de zengin ise, ikisi de kurban kesmelidir.

Kurban kesmek dinen zengin sayılan Müslümanlara vaciptir. 

Kurbanda zenginliğin ölçüsü ise, şöyledir:

''Zaruri ihtiyaçlarından fazla olarak, elinde 85 gram altın veya 595 gram gümüş yahut bunların değerinde para ve mal bulunan kimse zengin sayılır.''

Zekatta olduğu gibi, kurban nisabı üzerinden bir sene gibi bir müddetin geçmesi şart değildir. 

Ayırca koyun, keçi ve sığır gibi otlayan hayvanlar ve ticaret malları nisap miktarında hesaba dahil edilir. Bu malların çoğalan ve artan cinsten olması da şart değildir. 

Mesela yirmi tane koyunu olan bir kişinin koyunlarının toplam tutarı altın ve gümüşteki nisap miktarını buluyorsa, bu insan zengin demektir. 

Yine elinde nisap miktarına ulaşan ticaret malı bulunan bir kimse de kurban hususunda zengin sayılır ve kurbanı keser.

Diğer taraftan oturduğu evden başka bir gayrimenkulu olan bir insan, onun kira geliriyle aylık ihtiyaçlarını karşıladıktan sonra elinde nisap miktarına ulaşan bir meblağ mevcut olursa ona da kurban kesmek vacip olur.

Bunun gibi, borçlu olan bir insan elindeki malını borcuna verdiği takdirde geriye nisap miktarı kadar bir meblağ kalabiliyorsa, buna da kurban kesmek icap eder. 

Bazı fıkıh kitaplarımızda şöyle bir hüküm de vardır:

"Bir kimsenin kendi oturduğu evden başka bir evi olursa, onu ticaret veya kira için kullanmasa bile yine onun için kurban vacip demektir."

Kurban kesmesi vacip olan kimsenin Kurban Bayramı'ndan önce olduğu gibi, Kurban Bayramı'nın 1., 2. ve 3. günleri içinde de nisap miktarına ulaşan bir mala sahip olması yeterlidir. 

Yani; nisap miktarını tutan malın üzerinden bir yılın geçme şartı aranmaz. 

Mesela Kurban Bayramı'nın birinci günü ihtiyaçlarının dışında eline nisap miktarına ulaşan bir para geçen kimsenin kurban kesmesi vaciptir.

Zekatta olduğu gibi, zaruri ''asli'' ihtiyaçlar şunlardır:

''Oturulan ev, evde kullanılan eşya, binek vasıtası, iş ve sanatta kullanılan malzeme ve alet, kışlık ve yazlık elbise, bir aylık, başka bir görüşe göre bir senelik yiyecek ve içecek gibi erzak.''

İşte bunlardan fazla olarak elinde nisap miktarı kadar malı olan kimseye kurban kesmek vaciptir.

Ayrıca, ''Kurbansız olur mu, kurban insanın sağlığına düşer.'' sözünün dini bir dayanağı yoktur. Hatta insan zengin olsa da sağlıklı olmayıp hasta veya sakat olsa bile yine kurban kesmesi vaciptir. Diğer yönden kurbanın şartları arasında hiçbir yerde ''sağlık'' aranmaz. 

Yalnız kurban kesecek kimse, şu niyette bulunabilir:

''Ya Rabbi, aslında bize ihsan ettiğin bu kadar nimetin karşılığında kendimi sana kurban etmem gerekirdi, yalnız Sen insan kurban edilmesini haram kıldın. Benim yerime bu hayvanı kesiyorum.''

Bu sözler kişinin halis niyetini ve ihlasını gösterir.

Borç para alınarak kurban kesilmez. 

Şayet insan Kurban Bayramı günlerinde kurban kesebilecek bir zenginliğe ulaşırsa, ancak o zaman kurban kesmesi vacip olur.

''Mahalleden, komşulardan ayıp oluyor'' diye borca girip kurban kesmek de doğru değildir. 

Çünkü Cenab-ı Hak, kula takatının üstünde bir mükellefiyet yüklemez.

Böyle bir düşünce ihlası da zedeler. 

Fakat, zengin olmamakla beraber kurbanlık bir hayvan alacak kadar parası olan kimse kurbanı alır, keser, etini de çoluk çocuğuyla birlikte yer. 

Bununla yine sevaba girer.

***

Önemli Uyarı:

Basında yeralan, Kurbanlarınızı Afrikada senelerce etyüzü görmeyen fakirlere dağıtıyoruz, gibi ilanlara dikkat etmeli ve Kurban bağışlarının; 

''Mehmetçik vakfı, Kızılay ve Türkiye Diyanet Vakfı gibi kurumlara verilmelidir, diye düşünüyorum.''

Allah hayırlarınızı Keseceğiniz Kurbanlarınızı kabul buyursun...Bayramınız mübark olsun..