Somuncu Baba, Şeyh Hamiduddin Veli Hz.leri...

1331 tarihinde Kayseri'nin Akçakaya köyünde doğmuştur. 

Anadolu'yu manevi fetih için gelen Horasan erenlerinden Şemseddin Musa, Kayseri'nin oğludur. Seyyid olup, soyu; 

24. kuşaktan Peygamberimiz Hz.Muhammed'e (sav) ulaşmaktadır. 

''Şeyh Hamid Hamid'ud-Din-i Veli'' ilk tahsilini babası Şeyh Şemseddin Musa Kayseri'den almıştır. Şeyh Hamid-i Veli, ilim alanındaki çalışmalarını 

Şam, Tebriz ve Erdebil'de sürdürmüştür. 

Eğitimini Hoca Alaad-Din Ali Erdebili'nin ya da onun babası Sadreddin Erdebili'nin yanında Erdebil'de tamamlamış ve Bayezid-i Bistami'nin ruhaniyetinden manevi terbiye almıştır. 

Safev'iyye Tarikatı'nın Anadolu'ya yayılması, muhtemelen Hoca Alaad-Din Ali Erdebili'nin zamanında Şeyh Hamid-i Veli ile olmuştur.

Dini ve dünyevi ilimlerle ilgili onay alarak, doğru yolu gösterme vazifesi için Anadolu'ya dönerek,  

Bursa'ya yerleşmiştir. 

Bursa'da çilehanesinin yanında yaptırdığı ekmek fırınında somun pişirip sokak sokak dolaşarak ''somunlar, müminler'' nidasıyla insanlara ekmek dağıtmıştır. 

Bu sebeple Şeyh Hamid-i Veli, ''Somuncu Baba''  olarak da tanınmıştır. 

Yıldırım Beyazıd Niğbolu zaferini kazanınca,  

''Allah'a şükür nişanesi'' olarak Bursa Ulu Camii'ni yaptırmıştır. 

Ulu Cami'nin açılış hutbesini Şeyh Hamid-i Veli okumuş ve hutbede Fatiha Suresini yedi farklı şekilde yorumlamıştır. 

Hutbeyi dinleyen padişah başta olmak üzere tüm cemaat Şeyh Hamid-i Veli'den etkilenmiştir. 

Manevi kişiliği ve bilgelik yönü ortaya çıkan Şeyh Hamid-i Veli şöhretten korktuğu için talebeleriyle birlikte Bursa'dan ayrılarak Aksaray'a gelmiştir. Abdurrahman el-Askeri ise, Somuncu Baba'nın Bursa'dan ayrıldıktan sonra Ceyhan Nehri'nin kenarında bulunan Kozan ''Sis'' Kalesi yakınlarındaki bir köyde yerleştiğini ve Hacı Bayram-ı Veli'nin de buraya gelip kendisini ziyaret ettiğini belirtmiştir. Burada bir süre kaldıktan sonra önce Şam'a gitmiş, buradan Mekke'ye hacca gitmiş olan Somuncu Baba, hac dönüşü Aksaray'a yerleşmiştir.

Aksaray'da Hacı Bayram-ı Veli'yi dünyaya ve ahirete ait ilimlerde eğiterek yetiştirmiş, onu irşad vazifesi için Ankara'ya görevlendirmiştir.

1412 yılında vefat eden Somuncu Baba,  

Aksaray'da Hacı Bayram-ı Veli tarafından cenaze namazı kıldırıldıktan sonra bugünkü türbesinin olduğu yere defnedildi.

***

Haci Bektas-i Veli Hz.leri:

Horasan Melametiliğinin önde gelen temsilcilerinden Yusuf Hemedani'nin öğrencisi Hoca Ahmed Yesevi tarafından kurulmuş olan Yesevilik tarikatının Anadolu'daki en fa'al uygulayıcısı konumunda olan Bektaşilik tarikatının isim babası, Kalenderi-Haydari şeyhi, büyük Türk mutasavvıfı.

Lokman Parende'den ilk eğitimi almış ve Hoca Ahmed Yesevi'nin öğretilerini takip etmişti. 

Ondan dolayı Yesevi'nin halifesi olarak kabul edilmektedir. 

Anadolu'ya geldikten sonra kısa zamanda tanınarak kıymetli talebeler yetiştirdi. 

Hacı Bektaş-ı Veli kendisinin de bağlı olduğu 

''Ahilik Teşkilatı'' ile, Osmanlı Devleti'nin kuruluş devrinde Anadolu'da sosyal yapının gelişmesinde önemli katkılarda bulunmuştur.

Hacı Bektaş-ı Veli'nin, Mezarı, Nevşehir iline bağlı Hacıbektaş ilçesinde bulunmaktadır.