Din, nasihattir

Hz. Ömer bir gün adamın birine şöyle nasihatte bulundu: 'Diğer insanlarla meşgul olup da kendi nefsini unutma. Çünkü bunun zararı onları değil dönüp dolaşıp seni bulur. Her zaman için dengeli hareket et ve amaçsız bir şey yapma; çünkü her yaptığın amel defterine yazılır. Bir kötülük işlediğinde arkasından hemen bir iyilik yap ki bu, işlemiş olduğun o kötülüğü silsin."

Erkekler ve kadınlar üç çeşittir:

Hz. Ömer şöyle buyurdu: "Hem erkekler ve hem de kadınlar üç çeşittir: Bir kadın vardır ki Müslüman, yumuşak huylu, doğurgan ve iffetlidir. Zamana ve hayatın zorluklarına karşı aile efradına yardımcı olur; ailesinin başına gelen kötülüklere karşı kor ki böyle bir kadın çok az bulunur.

İkincisi: Sadece kalp vazifesini görür ki onun çocuk doğurmaktan başka bir hüneri yoktur.

Üçüncüsü ise: Kötü ahlaklı olanlardır ki Allah Teâlâ bunları kullarından dilediklerinin boynuna takar, sonra dilediğinde çıkarır.

Aynı şekilde bir erkek vardır ki iffetli, yumuşak huylu, bilgili ve akıllıdır. Başına bir şey geldiğinde onun içinden çıkmasını bilir.

İkincisi: Bir zorlukla karşılaştığında kendi gücüyle onun altından kalkmayan erkeklerdir. Böyleleri bu konuda bilgi ve tecrübe sahibi kimselerle istişarede bulunur ve onların önerileri doğrultusunda hareket eder.

Üçüncüsü ise: Şaşkın ve bir hedefi olmayan erkeklerdir.

Bunlar ne kendileri bir şey yapabilirler ve ne de kendilerine gösterilen yoldan giderler. (Beyhaki)

1) Bir kötülük yapmak suretiyle senin hakkında Allah'a isyan eden bir kişiyi, bir iyilik yapmak suretiyle kendisi hakkında Allah'a itaat etmekten daha büyük bir şekilde cezalandıramazsın.

2) Kesin bir bilgiye sahip olmadığın sürece Müslüman bir kardeşinin herhangi bir hareketini en güzeline hamlet.

3) Müslüman kardeşinden duyduğun bir sözü elinden geldiğince hayra yor. Kendisini töhmet altında bırakacak işler yapan kimse, kendisi hakkında suizanda bulunup kötü şeyler düşünenleri kınamasın. Sırrını sakladığı sürece kişinin iradesi kendi elindedir.

4) Doğru sözlü ve yaşayışlı arkadaşlarından ayrılma ve her zaman için onların gölgesinde yaşa; çünkü onlar senin için bollukta süs, darlıkta ise azıktırlar.

5) Seni ilgilendirmeyen şeylere karışma. Olmayacak işler peşinde koşma, çünkü böyle bir şey yararsız, boş bir uğraş olur.

6) Kötülük öğrenmek istemiyorsan kötülerle konuşma ve böylelerinin arkadaşlığından sakın. Kötü kimselere sırrını asla söyleme. İşlerinde, Allah'tan korkanlarla istişare et!"

7) Yalan yere yemin etmeyi küçümseme ki Allah Teâlâ seni bundan dolayı helak etmesin.

8) Sonunda ölüm olduğunu bilsen de doğruluktan ayrılma.

9) Düşmanlarından uzak durduğun gibi Allah'tan korkmayan dostlarından da sakın; Çünkü O'ndan korkmayan kimse asla güvenilir birisi değildir.

10) Kabirlerin yanından geçerken kork. Taat gösterirken kendini hiç mesabesine indir. Günah işlerken akıbetini düşün. Bir iş yaparken, içlerinden Allah'tan korkanlarla istişare et; çünkü Allah Teâlâ "Allah'tan, kulları içinde ancak âlimler korkar" (Fâtır: 35/28 buyurmaktadır.