İslam'da Devlet Yönetimi...

Hz.Muhammed (s.a.v) İslam'ın ilk devlet başkanidır.

Vefatından sonra da bu görevi, halifeler üstlenmiştir.Emeviler zamanında halifelik saltanata dönüşmüştür.İslam devletinde ilk il teşkilatı Hz.Ömer zamanında kuruldu. İllere valiler atandı. Davalara bakmak için kadılar ''hakimler''görevlendirildi. Hz. Ömer zamanında ilk defa hazine ''Beyt-ül mal'' kuruldu.Yine bu zamanda düzenli orduların kurulması ve bunlara ait kayıtların tutulması için Ordu divanı kurulmuştur.

Din ve inanış :

İslam devletinin dini İslamiyetti. İslam Dini'nin kaynağı Kur'an-ı Kerim ve Sünnettir. Sünnet;

Hz. Muhammed'in (s.a.v.) yapmış olduğu, uyulması Müslümanlarca gerekli olan davranışlardır. Zamanla Kur'an-ı Kerim ve Sünnetle çözümlenemeyen problemler ortaya çıkmış bunlar da; ''kıyas ve icma'' yoluyla çözümlenmiştir.İslamiyet putperestliğe hoşgörü göstermemiş bunun dışında Ehl-i Kitap denilen Hristiyan ve Musevileri inançlarında serbest bırakmıştır. Putperestlik dışında hiçbir inanç sistemine baskı yapılmamıştır.

Sosyal ve iktisadî Hayat:

İslam dininde; ''eşitlik, kardeşlik ve hoşgörü temel ilkelerdir.'' Toplumda ayrıcalıklı sınıf yoktu. Üstünlük sadece Allah'a hizmet ölçüsünde, ''takva'' sahibi olmakla sağlanırdı.Emeviler, kendilerini diğer insanlardan üstün görürlerdi.Kendileri dışındaki Müslümanlara Mevali yani; Köle adını vererek, horgördüler. Müslümanlar dışındaki diğer toplumlara Zimmi denirdi. Kölelik İslamdan önce de vardı. İslamiyet köleliği kaldırmadı, ancak Müslümanların kendi dindaşlarını köle edinmelerini yasakladı.Hz. Muhammed zamanında eli silah tutan herkes askerdi. İlk defa ordunun teşkilatlandırılması Hz. Ömer zamanında oldu. Emeviler devamli bir ordu kurdular. Abbasiler Arap olmayan Müslümanları da orduya aldılar.İlk İslam donanması Hz.Osman zamanında kuruldu. Emeviler zamanında donanma geliştirildi. İlk İslam parası Emevi halifesi Abdülmelik döneminde basılmıştır. Ekonomik hayat, tarım, ticaret, hayvancılık ve sanayiye dayanıyordu.

Başlıca devlet gelirleri şunlardı:

Ganimet : Savaşlarda elde edilen malların genel adı. Bu malların beşte biri hazineye verilirdi.

Haraç : Müslüman olmayan halktan alınan arazi ve gelir vergisi,

Cizye : Müslüman olmayan halktan askerlik yapmamalarından dolayı alınan vergi,

Öşür : Müslümanlardan onda bir oranında alınan ürün vergisi.

Sadaka : Zengin Müslümanın malının kırkta birinin alınıp fakirlere verilmesidir.Ayrıca tüccarlardan, madenlerden, limanlardan, otlaklardan alınan vergilerde vardır.

Yazışmalar ve resmi dil:

Emevi Halifesi Abdülmelik zamanında resmi dil Arapça oldu. Özellikle Emeviler döneminde güzel söz söyleme bir sanat haline geldi. Abbasiler döneminde felsefe ile ilgili düşünceler de edebiyata girmeye başladı.

Bilim ve Sanat:

İslam bilimlerinin temeli Kur'an-ı Kerim'dir. Kaynağı İslam olan başlıca ilimler; Tefsir Kuran'ın açıklanması, Fikih İslam Hukuku, Siyer, Hz.Muhammed'in hayatının anlatılması, Kelam, İslam Felsefesi, Kraat, Kuran'ın güzel okunması'dır. Müslümanlar, Arap Yarımadası'nın dışında fetihlere başlayınca birçok kültürle karşılaştılar.Tıp, matematik, kimya, felsefe ve astronomi gibi bilimler ilgili Yunanca ve Farsça eserleri Arapçaya tercüme etmeye başladılar Abbasi Halifesi Me'mun zamanında Bağdat şehrinde, kütüphane ve tercüme bürosundan meydana gelen bir akademi kuruldu.

''Beyt ül Hikme'':

Burası aynı zamanda önemli bir eğitim merkezi oldu. Tarihte ilk eczanelerı açan ve ilaçlarla ilgili ilk eserleri yazanlar Müslümanlar olmuştur. İlk İslam Hastanesi, Harun Reşit zamanında Bağdat'ta kurulmuştur. İslam dünyasında bilimin gelişmesinde Türklerin önemli katkıları olmuştur.İslam dünyasında gelişen başlıca el sanatları; oymacılık, kakmacılık, ciltçilik, sedef işçiliği ve hattatlıktır.İslam öncesinde sözlü anlatım dışında gelişmiş bir sanat yoktu.İslam ülkelerinde camiler, saraylar, kaleler, köprüler ve medreselerin yapımı gelişmiştir. En önemli mimari eserlerden bazıları; Kahire; El-Ezher, Kudüs'te Kubbetüs- Sahra ve Mescid-i Aksa, Ümeyye Camii, Endülüs'te El- Hamra Sarayı'dır.

İslam Medeniyetinin Diğer Medeniyetlere Etkisi :

İslam medeniyetinden en fazla Avrupa etkilenmiştir. XII. yüzyıldan itibaren İspanya ve Sicilya daki İslam medeniyetinin bütün eserlerinden Avrupa yararlandı. Birçok eser Arapçadan Latinceye çevrildi. Farabi, İbn-i Sina, İbn-i Rüşt gibi bilginlerin eserleri Avrupa Üniversitelerinde okutuldu.Birçok Hristiyan öğrenci Endülüs teki İslam bilginlerinden ders aldı. Böylece Avrupalılar, Müslüman alimlerin bilgi birikimlerinden faydalandılar.Haçlı seferleri sırasında Hristiyan Avrupalılar Müslümanların kendilerinden daha ilerde olduklarını gördüler. İslam dünyasındaki tarım, sanat ve teknik ürünleri kendi ülkelerine götürdüler. İslam medeniyeti'nin Avrupa'ya olumlu katkıları, Avrupada ki Rönesans hareketlerine zemin hazırladı.